Zastanawiasz się, jak przekazać nieruchomość bliskiej osobie bez gotówki w tle? Umowa darowizny nieruchomości to jedno z najczęstszych rozwiązań, szczególnie w rodzinie. Jednak zanim podpiszesz cokolwiek, sprawdź, co naprawdę Cię czeka u notariusza. Zobacz, jak przebiega ten proces, jakie dokumenty będą potrzebne i na co warto zwrócić szczególną uwagę!
Umowa darowizny nieruchomości – co to takiego i kiedy się ją stosuje?
Umowa darowizny nieruchomości to oficjalny akt prawny, w którym właściciel przekazuje nieruchomość drugiej osobie. Najczęściej spotkać się można z nią w rodzinie np. rodzice darują mieszkanie dziecku albo dziadkowie dom wnukowi. Czasem to także gest między przyjaciółmi, ale w takich przypadkach urząd skarbowy może mieć więcej pytań niż przy przekazaniu między najbliższymi.
Nie wystarczy napisać umowy na kartce i się podpisać. Darowizna nieruchomości musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego, w przeciwnym razie nie będzie ważna. To oznacza jedno – czeka Cię wizyta u notariusza.
Jak wygląda wizyta u notariusza?
Wyobraź sobie spokojne biuro, elegancki stół, a przy nim Ty, obdarowany i notariusz. Tak wygląda sytuacja, w której dochodzi do podpisania aktu darowizny. Jednak zanim do niej dojdzie, musisz dostarczyć odpowiednie dokumenty. Potrzebny będzie m.in. odpis z księgi wieczystej, akt własności nieruchomości, zaświadczenie o braku zaległości w opłatach (jeśli to mieszkanie), a w przypadku działki – wypis z rejestru gruntów.
Notariusz nie tylko sporządza umowę, ale też sprawdza legalność transakcji, poucza strony o konsekwencjach, a na końcu wszystko czyta na głos. Zgodnie z przepisami musisz znać treść aktu przed jego podpisaniem. Choć może się to wydawać formalnością, to właśnie ten moment chroni Cię przed ewentualnymi problemami w przyszłości.
Jakie podatki i opłaty Cię czekają?
To pytanie zadaje sobie niemal każdy, kto bierze udział w darowiźnie. Czy coś trzeba zapłacić? Odpowiedź brzmi: to zależy od tego, komu przekazujesz nieruchomość. Jeśli darujesz mieszkanie dziecku, wnukowi, małżonkowi lub rodzicom, to jesteście w tzw. „grupie zerowej”. Wtedy darowizna może być całkowicie zwolniona z podatku, pod warunkiem że zgłosisz ją do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy.
Nieco inaczej jest w przypadku dalszych krewnych lub osób niespokrewnionych. Tam obowiązują konkretne stawki podatkowe, a ich wysokość zależy od wartości nieruchomości. To notariusz pobiera opłaty od razu przy podpisaniu aktu. Taksa notarialna, opłata sądowa za wpis do księgi wieczystej, podatek od darowizny (jeśli jest wymagany), wszystko rozliczasz na miejscu.
Co musisz wiedzieć, zanim ją podpiszesz?
Nie każda darowizna to tylko formalność. Zanim zdecydujesz się na ten krok, zastanów się, czy nie chcesz np. ustanowić służebności osobistej na przykład prawa do dożywotniego mieszkania w danym lokalu. To częsty scenariusz, gdy rodzice przekazują dom dziecku, ale chcą w nim pozostać do końca życia. Warto to ustalić przed spotkaniem z notariuszem, by uniknąć napięć i nieporozumień.
Pamiętaj też, że raz podpisana umowa darowizny wiąże strony prawnie. Co więcej, możesz ją cofnąć, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach, np. jeśli obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności. Nie zdarza się to często, ale warto wiedzieć, że taka możliwość istnieje.
