Czym jest sporządzenie aktu notarialnego podziału opieki nad dziećmi i co warto o nim wiedzieć?

Sporządzenie aktu notarialnego podziału opieki nad dziećmi to rozwiązanie, po które coraz częściej sięgają rodzice w sytuacji rozstania lub rozwodu. Dokument ten pozwala w sposób formalny, przejrzysty i zgodny z wolą stron ustalić zasady sprawowania opieki nad wspólnymi małoletnimi dziećmi. Akt notarialny staje się wówczas nie tylko formą porozumienia rodzicielskiego, ale też zabezpieczeniem interesów dziecka i wyrazem wspólnej odpowiedzialności rodziców.

Tego rodzaju dokument nie zastępuje orzeczenia sądu, ale może być jego istotnym uzupełnieniem. Może również stanowić podstawę do sądowego zatwierdzenia ugody, jeśli rodzice zdecydują się w przyszłości uregulować kwestie opieki w postępowaniu sądowym. Dobrze przygotowany akt notarialny porządkuje zasady kontaktów, obowiązków, miejsca zamieszkania dziecka, a także sposobu podejmowania decyzji w ważnych sprawach.

Na czym polega akt notarialny dotyczący podziału opieki nad dziećmi?

Akt notarialny podziału opieki nad dziećmi to formalna umowa między rodzicami, w której ustalają oni, w jaki sposób będą sprawować opiekę nad wspólnym dzieckiem lub dziećmi po rozstaniu. Może on dotyczyć zarówno opieki naprzemiennej, jak i opieki wykonywanej przez jednego z rodziców przy zachowaniu kontaktów drugiego. Notariusz nie ocenia treści ustaleń – jego zadaniem jest nadanie im odpowiedniej formy prawnej i upewnienie się, że zostały wyrażone dobrowolnie, świadomie i zgodnie z prawem.

Dokument może zawierać wskazanie miejsca zamieszkania dziecka, dokładne określenie czasu i sposobu kontaktów z drugim rodzicem, zasady podejmowania decyzji w sprawach zdrowia, edukacji, wyjazdów zagranicznych czy wyboru placówki oświatowej. W akcie można także ująć ustalenia dotyczące obowiązków alimentacyjnych lub kosztów dodatkowych, o ile strony chcą je rozstrzygnąć wspólnie.

Zawarcie takiego aktu nie wymaga wcześniejszego postępowania sądowego ani wyroku rozwodowego. Może być zawarty zarówno przez małżonków, jak i przez osoby niepozostające w związku małżeńskim. Warunkiem jest posiadanie wspólnego dziecka i chęć porozumienia się co do zasad opieki. Tego rodzaju dokument zyskuje na znaczeniu szczególnie wtedy, gdy relacje między rodzicami są dobre, a priorytetem pozostaje dobro dziecka.

Jak przygotować się do sporządzenia aktu notarialnego dotyczącego opieki?

Przed wizytą w kancelarii notarialnej warto dobrze przemyśleć treść ustaleń. Rodzice powinni uzgodnić wszystkie najważniejsze aspekty życia dziecka, tak by nie budziły one wątpliwości ani nie prowadziły do sporów w przyszłości. Uzgodnienia te warto wcześniej spisać, nawet w formie roboczych notatek, które pomogą podczas rozmowy z notariuszem.

Do sporządzenia aktu konieczne będą ważne dokumenty tożsamości obojga rodziców – dowód osobisty lub paszport. Potrzebne będą również dane dziecka: imię, nazwisko, numer PESEL, data i miejsce urodzenia. Notariusz może też poprosić o odpis aktu urodzenia dziecka, zwłaszcza jeśli rodzice nie są małżeństwem.

Rodzice powinni przygotować szczegółowe informacje na temat opieki – gdzie dziecko będzie mieszkać, jak często i w jakiej formie będzie się kontaktować z drugim rodzicem, kto podejmuje decyzje dotyczące leczenia, edukacji, wyjazdów. Jeśli planowana jest opieka naprzemienna, warto wskazać dokładny harmonogram zmian – na przykład cotygodniowych lub co dwutygodniowych.

Notariusz pomoże uporządkować zapisy tak, by były zgodne z prawem i czytelne dla obu stron. Rolą kancelarii nie jest jednak mediacja ani rozstrzyganie sporów – jeśli rodzice nie są w stanie się porozumieć, konieczne będzie skorzystanie z pomocy mediatora rodzinnego lub skierowanie sprawy do sądu rodzinnego.

O czym należy pamiętać przy sporządzaniu aktu podziału opieki?

Decyzja o zawarciu aktu notarialnego dotyczącego opieki nad dziećmi powinna być świadoma i przemyślana. Dokument ten ma moc prawną, a jego treść może mieć wpływ na codzienne życie dziecka i relacje rodzinne. Z tego względu istotne jest, aby ustalenia były realistyczne i wykonalne – nie warto umieszczać w nich zapisów, które mogą okazać się trudne do spełnienia.

Warto także pamiętać, że nawet najlepszy dokument nie zastąpi dobrej komunikacji między rodzicami. Akt notarialny może ułatwić wspólne funkcjonowanie po rozstaniu, ale nie rozwiąże wszystkich potencjalnych problemów. Dlatego tak ważne jest, aby ustalenia zawarte w dokumencie były jasne, nie pozostawiały miejsca na domysły i nie budziły rozbieżnych interpretacji.

Rodzice, którzy chcą zabezpieczyć przyszłość dziecka, mogą również w akcie notarialnym przewidzieć rozwiązania na wypadek nagłych zdarzeń – np. choroby, konieczności hospitalizacji, zmian w trybie życia jednej ze stron. Możliwe jest również wprowadzenie zapisów dotyczących komunikacji – na przykład obowiązku informowania się nawzajem o ważnych wydarzeniach w życiu dziecka.

W przypadku zmiany sytuacji życiowej, treść aktu można w przyszłości modyfikować. Wymaga to ponownej wizyty u notariusza i podpisania aneksu lub nowego aktu. Dlatego tak ważne jest, aby dokument nie był zbyt ogólny – lepiej zawrzeć w nim więcej konkretów i zostawić mniej przestrzeni na domysły.