Oficjalne przekazanie prawa własności do nieruchomości musi zostać potwierdzone przez notariusza. Najczęściej takie przeniesienie następuje w formie darowizny, jednak nie jest to jedyna dostępna opcja. Przed przystąpieniem do formalności warto zapoznać się z tym jakie będą potrzebne dokumenty do aktu notarialnego.
Różne formy przepisania nieruchomości
Mając na myśli przepisanie nieruchomości na rzecz jednego z członków rodziny na myśl przychodzi nam od razu akt darowizny. Jednak warto wiedzieć o tym, że nie jest to jedyna forma prawna, która umożliwia przekazanie mieszkania innej osobie. Przekazanie własności może nastąpić poprzez:
- Umowa darowizny – to jedna z najpopularniejszych form umożliwiających przekazanie nieruchomości w ręce bliskich
- Umowa o dożywocie – to forma, która jest zabezpieczeniem dla osoby, która chce ofiarować swoją nieruchomość jednemu z członków rodziny i mieć pewność, że będzie mogła przebywać na miejscu do śmierci
- Testament – to również forma, która umożliwia przepisanie nieruchomości, jednak osoba, która zostanie wskazana jako spadkobierca, właścicielem zostanie dopiero po śmierci właściciela nieruchomości
Umowa darowizny to jedna z najprostszych form, która umożliwia przekazanie mieszkania czy innej nieruchomości w ręce nowego właściciela. Dodatkowo, jeżeli umowa ta zawierana jest pomiędzy najbliższymi członkami rodziny, możliwe jest uniknięcie obowiązku podatkowego.
Darowizna mieszkania – jakie dokumenty będą potrzebne?
Zgłaszając w kancelarii notarialnej chęć przekazania darowizny nieruchomości, w pierwszej kolejności zostaniemy poproszeni o przedstawienie dokumentów, które pomogą zweryfikować podstawowe dane oraz sporządzić stosowny dokument. Dane, które będą niezbędne do przygotowania dokumentu darowizny to:
- Dane dotyczące obu stron: imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, imiona obojga rodziców
- Dowody osobiste stron: numer, seria oraz data ważności
- Numery PESEL
- Stan cywilny
W przypadku osób, które zawarły związek małżeński z intercyzą niezbędne będzie przedstawienie dokumentu, który to potwierdzi czyli stosowny akt notarialny.
Dokumenty potrzebne do aktu notarialnego – dotyczące nieruchomości
Na tym etapie należy także oszacować wartość nieruchomości, która jest obiektem darowizny. Może zostać ona przeprowadzona przez rzeczoznawcę majątkowego lub zrobić to na własną rękę. Jest to istotny krok jeżeli chodzi o obliczenie wartości podatku oraz pozostałych opłat. Do tego potrzebna jest znajomości rynkowej wartości nieruchomości.
To także moment, kiedy należy określić należność podatku od darowizny. W niektórych przypadkach nie będzie to konieczne.
Niezależnie od tego czy istnieje konieczność opłacenia podatku od darowizny czy też osoba jest zwolniona z tego obowiązku, koniecznie należy złożyć dokument potwierdzający nabycie nieruchomości w stosownym Urzędzie Skarbowym.
To, jakie dokumenty będą potrzebne do aktu notarialnego, zależy także od tego jaki status ma dana nieruchomość. Inne będą potrzebne w przypadku prawa własności, a inne w przypadku spółdzielczego prawa własności.
Jeżeli nieruchomość ma status własności, to przede wszystkim należy zgromadzić dokumenty, które stanowią tego potwierdzenie. Jednym z nich jest odpis z księgi wieczystej. Dodatkowo może okazać się potrzebny dokument, który potwierdza to, w jaki sposób weszliśmy w posiadanie danej nieruchomości czyli umowa kupna-sprzedaży czy akt dziedziczenia.
W przypadku kiedy planujemy przekazać prawa do własnościowego lokalu spółdzielczego należy pamiętać, że jest to lokal, który może nie posiadać księgi wieczystej. Potrzebne natomiast będą dodatkowe zaświadczenia ze Spółdzielni Mieszkaniowej. Jest to popularna procedura, a dokumenty te bez problemu otrzymamy od Spółdzielni. Pierwszy z nich dotyczy potwierdzenia własności do danej nieruchomości oraz jej stanu faktycznego. Oznacza to, że powinny być tam zawarte wszystkie dane, które dotyczą danego obiektu czyli dokładną lokalizację, powierzchnię.
Podatek od darowizny, kogo obowiązuje?
Jeżeli zgromadzisz wszystkie dokumenty potrzebne do aktu notarialnego – masz za sobą pierwszy krok formalności. Kolejnym jest ustalenie obowiązku podatkowego.
Zwolnienie od podatków od darowizn zostało zawarte w ustawie i ściśle określone. Zwolnienie dotyczy jedynie osób bliskich dla darczyńcy, czyli takich, którzy znajdują się w zerowej grupie:
- małżonek
- zstępni czyli dziecko, wnuk itd.
- wstępni czyli rodzice
- pasierb
- rodzeństwo
- ojczym oraz macocha
Przepisy muszą być interpretowane w sposób ścisły, co oznacza, że dotyczą jedynie osób znajdujących się na powyższej liście.
Rodzice, którzy najczęściej przepisują nieruchomości w formie darowizny, należą do tej grupy. Oznacza to, że darowizny od nich są całkowicie zwolnione od podatku. Dotyczy to nie tylko nieruchomości, ale wszelkiego rodzaju darowizn w tym pieniężnych. W przypadku kwot poniżej 9637 zł nie jest konieczne zgłaszanie tego faktu do Urzędu Skarbowego. Po przekroczeniu tego pułapu należy w Urzędzie Skarbowym złożyć formularz SD-Z2, który dotyczy zgłoszenia faktu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych. Dokument ten musi zostać złożony w terminie 6 miesięcy od ustalenia prawa własności.