Co trzeba wiedzieć na temat poświadczenia oświadczenia sprzedawcy o przeniesieniu własności
Poświadczenie oświadczenia sprzedawcy o przeniesieniu własności to jedna z częstszych czynności notarialnych, która ma zastosowanie m.in. w obrocie nieruchomościami, ruchomościami o dużej wartości czy też w przypadku udziałów w spółkach. Choć sama procedura wydaje się prosta, jej znaczenie prawne oraz wymagania formalne, jakie należy spełnić, wymagają szczególnego przygotowania. Notariusz, jako osoba zaufania publicznego, ma obowiązek zadbać nie tylko o zgodność czynności z prawem, ale również o interesy obu stron – sprzedawcy i nabywcy.
Czym jest poświadczenie oświadczenia o przeniesieniu własności?
Poświadczenie oświadczenia sprzedawcy o przeniesieniu własności polega na tym, że sprzedawca składa przed notariuszem jednostronne oświadczenie woli, w którym przenosi własność konkretnego przedmiotu – najczęściej rzeczy ruchomej, prawa majątkowego lub udziałów – na wskazanego nabywcę. Notariusz poświadcza autentyczność podpisu oraz daty złożenia oświadczenia, nadając mu charakter dokumentu urzędowego.
W praktyce taki dokument jest często wykorzystywany, gdy strony wcześniej zawarły umowę przedwstępną lub warunkową, a nabywca pragnie uzyskać potwierdzenie przejścia własności w sposób bezpieczny, jednoznaczny i mający wartość dowodową. Dzięki temu dokumentowi nabywca ma pewność, że oświadczenie sprzedawcy zostało złożone w sposób zgodny z prawem i nie budzi wątpliwości co do intencji przeniesienia własności.
Tego typu poświadczenie znajduje zastosowanie m.in. w sytuacjach:
- sprzedaży udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,
- przeniesienia prawa własności pojazdów,
- przenoszenia własności rzeczy wartościowych,
- wykonania zobowiązania zawartego wcześniej w umowie warunkowej.
Choć oświadczenie jest jednostronne, najczęściej w praktyce obecni są oboje – sprzedawca i nabywca – aby dopilnować poprawności treści oraz natychmiastowego przekazania dokumentu potwierdzającego przejście własności.
Jak się przygotować do wizyty u notariusza?
Zanim strony zdecydują się na wizytę u notariusza w celu dokonania poświadczenia oświadczenia o przeniesieniu własności, powinny zadbać o kilka istotnych aspektów formalnych i praktycznych. Dobre przygotowanie dokumentów oraz przemyślana konstrukcja treści oświadczenia znacząco skracają czas obsługi notarialnej i minimalizują ryzyko błędów.
Dokumenty i dane potrzebne przy poświadczeniu
W zależności od przedmiotu przeniesienia własności, notariusz będzie oczekiwał konkretnych dokumentów i informacji. Do najczęściej wymaganych należą:
- Dowody tożsamości wszystkich obecnych stron – najczęściej dowód osobisty lub paszport. Dokument musi być ważny i czytelny.
- Dokumenty potwierdzające tytuł własności sprzedawcy – w zależności od rodzaju rzeczy, może to być umowa sprzedaży, faktura, umowa darowizny, zaświadczenie rejestracyjne pojazdu, odpis z KRS w przypadku udziałów itp.
- Dokładne dane nabywcy – imię, nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, a w przypadku osób prawnych także dane rejestrowe.
- Opis przedmiotu umowy – bardzo ważne jest precyzyjne wskazanie, czego dotyczy przeniesienie własności (np. numer rejestracyjny pojazdu, opis ruchomości, numer udziałów w spółce itd.).
- Informacja o wcześniejszych umowach – jeśli przeniesienie następuje na podstawie wcześniej zawartej umowy przedwstępnej lub warunkowej, warto mieć przy sobie jej kopię.
W niektórych przypadkach, np. przy przenoszeniu własności rzeczy objętej współwłasnością, mogą być wymagane dodatkowe dokumenty, jak zgody współwłaścicieli czy postanowienia sądowe.
Treść oświadczenia – co warto uwzględnić?
Oświadczenie sprzedawcy powinno zawierać wszystkie istotne elementy, które nie budzą wątpliwości co do intencji przeniesienia własności. Oprócz danych identyfikacyjnych stron oraz opisu przedmiotu transakcji, należy wskazać:
- Wolę nieodwołalnego przeniesienia własności – np. „niniejszym oświadczam, że przenoszę na rzecz…”.
- Ewentualną informację o cenie – choć nie zawsze jest to wymagane, warto ją uwzględnić dla przejrzystości.
- Datę przekazania przedmiotu – istotne w kontekście odpowiedzialności i ryzyka.
- Zapis o spełnieniu warunków wcześniejszej umowy – jeśli takie były.
Notariusz zawsze sprawdza treść pod kątem poprawności, ale warto przyjść z przygotowaną wersją roboczą. Skraca to czas czynności i zmniejsza ryzyko przeoczeń.
O czym należy pamiętać, składając oświadczenie przed notariuszem?
Czynność poświadczenia oświadczenia, choć stosunkowo prosta, ma swoje konsekwencje prawne i wymaga pełnej świadomości jej skutków. Istnieje kilka aspektów, o których strony powinny pamiętać, zanim podejmą decyzję o podpisaniu dokumentu.
Skutki prawne złożenia oświadczenia
Złożenie oświadczenia o przeniesieniu własności ma charakter nieodwołalny – po podpisaniu dokumentu nie można się z niego wycofać bez zgody drugiej strony. Oświadczenie wywołuje skutki w chwili jego złożenia przed notariuszem – od tego momentu nabywca staje się właścicielem rzeczy lub prawa. Jeżeli oświadczenie dotyczy rzeczy ruchomej lub udziałów w spółce, nie ma potrzeby dodatkowego potwierdzenia – wystarczy sam dokument.
W przypadku nieruchomości sytuacja wygląda inaczej – przeniesienie własności następuje na mocy aktu notarialnego, a nie poświadczenia. Warto o tym pamiętać, by nie mylić form czynności prawnych.
Obecność obu stron – czy zawsze konieczna?
Formalnie rzecz biorąc, oświadczenie składa tylko sprzedawca, a notariusz poświadcza jego podpis. Jednakże z praktycznego punktu widzenia często zaleca się obecność nabywcy, który może od razu odebrać dokument oraz – w razie potrzeby – złożyć własne oświadczenie, np. o odbiorze przedmiotu lub zapłacie ceny. Taka obecność zabezpiecza interesy obu stron i pozwala rozwiązać ewentualne niejasności na miejscu.
Koszty i opłaty notarialne
Poświadczenie podpisu notarialnego to jedna z tańszych czynności notarialnych, ale jej koszt zależy od wartości przedmiotu i liczby dokumentów. Zwykle opłata mieści się w granicach kilkudziesięciu do kilkuset złotych. Notariusz dolicza do niej także VAT. Warto wcześniej ustalić wysokość opłaty i dowiedzieć się, czy konieczne będą dodatkowe koszty, np. wypisy, odpisy czy tłumaczenia przysięgłe.
Niektóre kancelarie notarialne umożliwiają rezerwację wizyty online, co znacząco przyspiesza i usprawnia cały proces.
Znaczenie poświadczenia oświadczenia sprzedawcy o przeniesieniu własności
Poświadczenie oświadczenia sprzedawcy o przeniesieniu własności to skuteczne i bezpieczne narzędzie do formalnego potwierdzenia zmiany właściciela rzeczy lub prawa. Choć sama procedura wydaje się nieskomplikowana, wymaga precyzyjnego przygotowania zarówno pod kątem dokumentacyjnym, jak i prawnym.
Zanim wybierzesz się do notariusza, upewnij się, że:
- dysponujesz wszystkimi niezbędnymi dokumentami,
- treść oświadczenia została przemyślana i nie budzi wątpliwości,
- obie strony rozumieją skutki prawne tej czynności,
- ustaliłeś koszty oraz termin wizyty.
Z pomocą doświadczonego notariusza cały proces przebiega szybko i bezpiecznie, a poświadczone oświadczenie stanowi mocny dowód na zawartą transakcję. To dokument, który warto mieć, gdy w grę wchodzi wartość, odpowiedzialność i pewność prawna.