Darowizna mieszkania często określana jest jako przepisanie mieszkania. Jest nieodpłatne przekazanie części lub całości swojego majątku na rzecz określonej osoby. Jeśli chcesz dokonać darowizny mieszkania, sprawdź jakie dokumenty musisz przygotować oraz czy będziesz musiał zapłacić podatek od spadków i darowizn.

Darowizna mieszkania – podstawy prawne?

Ogólne przepisy darowizny zostały określone w artykule 888 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z jego brzmieniem darczyńca zobowiązuje się, poprzez umowę darowizny, do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. To zobowiązanie, a w szczególności zapewnienie o bezpłatnym świadczeniu, jest istotą umowy darowizny. W przypadku umowy darowizny prawo własności mieszkania przechodzi na obdarowanego od razu. Warto przy tej okazji rozróżnić darowiznę od umowy o dożywocie czy testamentu, których skutki zaistnieją dopiero po zaistnieniu odpowiednich zdarzeń, takich jak śmierć.

Czy darowizna musi być notarialna?

Przed odpowiedzią na pytanie darowizna mieszkania – jakie dokumenty przygotować, warto zastanowić się nad tym, czy konieczna jest wizyta u notariusza. W Kodeksie Cywilnym jest jasno określone, w jakich przypadkach darowizna może zostać przekazana bez konieczności spisywania aktu notarialnego. Jednak w przypadku darowizny mieszkania zastosować należy przepisy artykułu 890 § 2, które zakładają konieczność zachowania szczególnej formy dla oświadczenia obu stron.

Czy można cofnąć darowiznę mieszkania?

Istnieją przesłanki, które umożliwiają odwołanie darowizny. Zostały one uwzględnione w artykule 898 § 1 Kodeksu Cywilnego. Jednak odwołanie darowizny wykonanej może nastąpić jedynie w momencie wystąpienia rażącej niewdzięczności, jakiej dopuścił się obdarowany względem darczyńcy. Nie istnieje kodeksowa definicja rażącej niewdzięczności, a jej określenie pozostawiono praktyce sądowej i orzeczeniom sądowym. Najczęstszymi przykładami rażącej niewdzięczności jest dopuszczenie się przestępstwa przez obdarowanego przeciwko darczyńcy czy też naruszenie przez obdarowanego obowiązków wynikających ze stosunków łączących go z darczyńcą.

Darowizna mieszkania. Jakie dokumenty przygotować do notariusza

Jeśli już podjąłeś decyzję o darowiźnie mieszkania, musisz przygotować odpowiednie dokumenty przed wizytą u notariusza. Najważniejszym dokumentem jest podstawa nabycia nieruchomości. Może to być wypis aktu notarialnego (np. umowy sprzedaży czy umowy darowizny), akt poświadczenia dziedziczenia lub prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Darowizna mieszkania, jakie dokumenty musisz jeszcze przygotować? Przede wszystkim zaświadczenie od Naczelnika Urzędu Skarbowego, które potwierdza, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony, zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia czy też nabycie jest zwolnione od podatku. Takie zaświadczenie jest potrzebne gdy nabycie nastąpiło w drodze darowizny, polecenia darczyńcy lub nieodpłatnego zniesienia współwłasności, a także gdy nabycie nastąpiło w drodze spadku lub zasiedzenia. Oczywiście w kontekście darowizny mieszkania – jakie dokumenty są potrzebne do przejścia całego procesu, nie można zapomnieć o dokumencie tożsamości.

W przypadku zawarcia umowy darowizny, której przedmiotem jest mieszkanie, które stanowi odrębną nieruchomość z księgą wieczystą, potrzebny jest tylko numer księgi wieczystej nieruchomości.

Jaki jest koszt notariusza? Kalkulator kosztów notarialnych

Przed wizytą u notariusza sprawdź kalkulator kosztów notarialnych, żeby wiedzieć, jaki będzie koszt czynności notarialnych związanych z umową darowizny. Na całkowity koszt składa się między innymi grupa pokrewieństwa nabywcy. Wyróżniamy cztery grupy:

• “Grupa zerowa” – małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha
• Grupa 1 – zięć, synowa, teściowie
• Grupa 2 – zstępni rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków czy małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków
• Grupa 3 – pozostali nabywcy

Kolejnym ważnym czynnikiem uwzględnionym w kalkulatorze kosztów notarialnych jest wartość czynności, czyli wartość mieszkania. Oprócz podatku od darowizny w ostatecznej kwocie znajduje się także taksa notarialna, opłata za wniosek wieczystoksięgowy, wypisy oraz opłata sądowa.

Darowizna mieszkania. Kto płaci podatek?

Co do zasady podatek od darowizny płaci każdy, jednak z małymi wyjątkami. Wspomniana wcześniej “grupa zerowa”, w przypadku darowizny mieszkania, jest zwolniona z płacenia podatku bez względu na jego wartość. W przypadku grupy 1 kwota wolna od podatku od darowizn wynosi 9637 zł, grupa 2 to 7276 zł, natomiast w przypadku grupy 3 kwota wolna od podatku wynosi 4902 zł. Warto zaznaczyć, że kwotę podatku wylicza się jedynie od nadwyżki, która zaistniała ponad kwotę wolną od podatku. W momencie, gdy nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku, notariusz jest zobligowany do wyliczenia, a także pobrania podatku w momencie sporządzania aktu notarialnego.