Akt notarialny jest jednym z dokumentów, które najczęściej kojarzone są z zawodem notariusza. Przeczytaj, co warto o nim wiedzieć.

Czym jest akt notarialny?

Akt notarialny to sformalizowany dokument, który przygotowany jest przez notariusza. Niezależnie od tego, czy zajmie się tym notariusz na warszawskiej Woli czy zastępca notarialny w Gdańsku, możesz być pewien, że akt ten będzie on odpowiadał aktualnym przepisom prawa. Prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 roku głosi, że dokument ten potwierdzająca wyrażenie woli.

Kiedy należy sporządzić akt notarialny?

Akt notarialny jest potwierdzeniem wykonania pewnej czynności prawnej bądź, jak wspomnieliśmy wcześniej, gwarantem woli, wyrażonej przez dwie strony. W pierwszym przypadku chodzi o sytuacje, w których notariusz – czy to z warszawskiej Woli czy innego miejsca – musi zgodnie z prawem potwierdzić pewne sytuacje. Należą do nich:

• umowy, dotyczące spadków,
• umowy, dotyczące kupna/sprzedaży mieszkania, sprzedaż domu z zameldowanymi osobami oraz innej nieruchomości,
• umowy, przenoszące prawo użytkowania wieczystego,
• umowy, dotyczące różnego rodzaju spółek: komandytowej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, partnerskie, komandytowo – akcyjnej.

W drugim przypadku dwie strony chcą zapisać coś oficjalnie. Mogą to być chociażby korzystne  kosztowo alimenty u notariusza. Urzędnik sporządza ten dokument językiem formalnym ale zrozumiałym dla wszystkich. Ważnym elementem całego procesu stworzenia aktu notarialnego jest odczytanie dokumentu w obecności zainteresowanych osób i potwierdzenie, że zgadzają się z jego treścią.

Uprawomocnienie aktu notarialnego. O co chodzi?

W momencie, gdy wszystkie strony podpiszą akt notarialny, następuje jego uprawomocnienie. Jako ostatni podpisuje go notariusz, sprawdzając ten dokument raz jeszcze pod względem formalnym. Chodzi przede wszystkim o czytelne podpisy (imię, nazwisko każdej ze stron) oraz zgodność aktu z prawem.

Jednak są sytuacje, w których uprawomocnienie aktu notarialnego następuje później. Do takich sytuacji należy przede wszystkim powstanie hipoteki lub umowa kupna-sprzedaży mieszkania. W tych sytuacjach uprawomocnienie następuje w późniejszym terminie. Nie oznacza to oczywiście, że podpisany akt notarialny jest nieważny.

Kiedy można unieważnić akt notarialny?

W polskim prawie przewidziano sytuację, w których można unieważnić akt notarialny. Należy udowodnić jednak wady, które zaszły podczas tworzenia tego dokumentu. Chodzi przede wszystkim o sytuację, w której akt został podpisany przez jedną ze stron pod wpływem nacisku. Również w wypadku, gdy dokonano podstępu przy podpisywaniu aktu notarialnego, można uznać go za nieważny. Proces nieważności może uruchomić tylko osoba, która dokonała tego oświadczenia woli w najpóźniej rok po jego podpisaniu. Pamiętać należy, żeby podczas wizyty u notariusza posiadać odpowiednie dokumenty potrzebne do aktu notarialnego. Warto o to zapytać wcześnie, by nie chodzić na wizytę kilka razy.