W wielu sytuacjach życiowych i biznesowych konieczne jest działanie przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo notarialne to dokument, który daje wybranej osobie prawo do reprezentowania mocodawcy w określonych sprawach. Jego forma jest wymagana w określonych przypadkach, a rodzaj pełnomocnictwa zależy od zakresu uprawnień, jakie ma otrzymać pełnomocnik.

Kiedy pełnomocnictwo notarialne jest obowiązkowe?

Nie każda czynność prawna wymaga poświadczenia notarialnego, ale w niektórych przypadkach jest to konieczne. Najczęściej pełnomocnictwo sporządzane przez notariusza jest wymagane w sprawach dotyczących nieruchomości, spadków oraz działalności gospodarczej.

Gdy ktoś zamierza sprzedać lub kupić nieruchomość w imieniu innej osoby, musi dysponować pełnomocnictwem sporządzonym w formie aktu notarialnego. Podobna sytuacja dotyczy czynności związanych z wpisem do księgi wieczystej, ustanowieniem hipoteki czy darowizną.

W sprawach spadkowych pełnomocnictwo notarialne jest często wymagane do reprezentowania spadkobiercy w postępowaniu przed sądem lub przed innymi instytucjami, które zajmują się podziałem majątku.

W kontekście działalności gospodarczej pełnomocnictwo notarialne jest niezbędne przy zakładaniu spółek, podpisywaniu umów inwestycyjnych lub podejmowaniu decyzji o rozwiązaniu spółki. W niektórych przypadkach, jeśli umowa spółki przewiduje taką konieczność, pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego może być wymagane również przy sprzedaży udziałów.

Rodzaje pełnomocnictwa notarialnego

Pełnomocnictwo może mieć różny zakres uprawnień i obowiązków, dlatego warto dobrze przemyśleć, jakie kompetencje powinien posiadać pełnomocnik. Wyróżnia się pełnomocnictwo ogólne, szczególne oraz rodzajowe, a ich zastosowanie zależy od celu, jaki chce osiągnąć mocodawca.

Pełnomocnictwo ogólne uprawnia do wykonywania czynności zwykłego zarządu, czyli bieżącego reprezentowania mocodawcy w podstawowych sprawach. Nie pozwala jednak na dokonywanie czynności o znaczącej wartości, takich jak: sprzedaż nieruchomości czy zaciąganie kredytów.

Pełnomocnictwo szczególne odnosi się do jednej, konkretnej czynności prawnej, którą pełnomocnik ma wykonać w imieniu mocodawcy. Może to być na przykład podpisanie umowy sprzedaży konkretnej nieruchomości lub odbiór spadku. Jest to najczęściej stosowana forma pełnomocnictwa przy transakcjach wymagających udziału notariusza.

Pełnomocnictwo rodzajowe daje pełnomocnikowi prawo do podejmowania określonego typu czynności w imieniu mocodawcy, na przykład do zarządzania nieruchomościami lub reprezentowania w sprawach przed sądem. Jest bardziej rozbudowane niż pełnomocnictwo szczególne, ale nie daje pełnej swobody działania w każdej sprawie.

Jak sporządzić pełnomocnictwo u notariusza?

Sporządzenie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego wymaga obecności mocodawcy u notariusza. Dokument musi zawierać dokładne dane obu stron, określenie zakresu uprawnień pełnomocnika oraz czytelnie wyrażoną wolę mocodawcy. Warto również określić czas obowiązywania pełnomocnictwa, aby uniknąć sytuacji, w której pełnomocnik działa po upływie jego ważności.

Podczas podpisywania dokumentu notariusz upewnia się, że mocodawca świadomie udziela pełnomocnictwa i rozumie jego konsekwencje prawne. To dodatkowe zabezpieczenie przed nadużyciami i fałszerstwami. Jest to szczególnie istotne przy czynnościach o dużej wartości.

Czy pełnomocnictwo notarialne można odwołać?

Pełnomocnictwo nie jest dokumentem nieodwołalnym. Mocodawca w każdej chwili może je cofnąć, nawet jeśli nie określono tego w treści dokumentu. Odwołanie pełnomocnictwa również powinno mieć formę pisemną, a jeśli było udzielone w formie aktu notarialnego, jego odwołanie powinno odbyć się u notariusza. Pełnomocnictwo wygasa również w momencie śmierci mocodawcy, chyba że w treści dokumentu zaznaczono inaczej. Niektóre pełnomocnictwa mogą także wygasać po upływie określonego terminu, jeśli mocodawca przewidział czasowe ograniczenie jego obowiązywania.