Wszystkie przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa, niezależnie od tego, czy wnosi je jedna, czy obydwie osoby, są wspólnością majątkową. Gdy wspólność ta ustaje, mamy do czynienia z podziałem majątku, który w niektórych przypadkach powinien być potwierdzony notarialnie. Kiedy warto skorzystać z usług notariusza i dlaczego jest to ważne? Zapraszamy do lektury poniższego tekstu.
Kiedy dokonuje się podziału majątku?
Co do zasady częścią majątku wspólnego są nie tylko przedmioty materialne, ale również wszelkie dochody uzyskane przez poszczególnych małżonków. Mogą one obejmować:
-
wynagrodzenie za pracę na etacie lub z innych działalności,
-
dochód np. z najmu nieruchomości (również wtedy, gdy właścicielem jest tylko jeden z małżonków),
-
środki z rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków.
Majątkiem wspólnym są również nabyte w trakcie trwania małżeństwa nieruchomości, pojazdy, udziały w spółkach itp.
Podział majątku wspólnego między małżonkami staje się faktem, z chwilą ustania wspólności majątkowej. W jakich sytuacjach ma to miejsce? Polskie prawo dopuszcza kilka przypadków:
-
zawarcie umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową,
-
prawomocne orzeczenie dotyczące rozwodu lub separacji,
-
śmierć jednego z małżonków lub jego trwałe ubezwłasnowolnienie,
-
upadłość majątkowa jednej ze stron.
Czy wizyta u notariusza jest konieczna?
Podział majątku w formie aktu notarialnego daje większą pewność niż zwykła umowa między współmałżonkami, jednak nie zawsze jest niezbędny. Notariusz nie będzie potrzebny, gdy w skład wspólności majątkowej nie wchodzą:
-
żadne nieruchomości,
-
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
-
prawo wieczystego użytkowania gruntu.
Jeżeli którykolwiek z wymienionych przedmiotów jest częścią majątku, akt notarialny jest niezbędny, gdyż w przeciwnym przypadku podział nie będzie miał mocy prawnej.
Sądowy podział majątku
W sytuacji, gdy małżonkowie np. w trakcie postępowania rozwodowego nie są zgodni co do zasad podziału majątku, sąd może dokonać tego procesu za nich. Odbywa się to dwojako, albo w ramach rozpraw rozwodowych, albo w osobnym postępowaniu. W każdym przypadku procedura jest znacznie droższa i dłuższa, niż przy podziale notarialnym.
Co należy przygotować do podziału majątku?
Udając się do notariusza, należy odpowiednio przygotować się do spotkania. Dokumenty, które warto zabrać ze sobą to:
-
dane małżonków (dowody osobiste),
-
potwierdzenie ustania wspólności małżeńskiej (np. prawomocnie orzeczony rozwód lub separacja, akt zgonu, umowa rozdzielności majątkowej),
-
potwierdzenie ustaleń dotyczących podziału majątku (podział może być w częściach równych, nierównych, ze spłatą lub dopłatą współmałżonka),
-
dokument potwierdzający nabycie np. nieruchomości,
-
inne dokumenty związane z nieruchomościami, które w ocenie notariusza będą niezbędne.
Notarialny podział majątku jest znacznie bardziej opłacalny, niż przeprowadzony w trakcie postępowania sądowego. Trwa krócej, generuje mniejsze koszty dla stron, a przy tym ma taką samą moc prawną. Dlatego, jeżeli dwie osoby chcą podzielić swoją własność, najwygodniej zrobić to właśnie u notariusza.