Sprzedaż czy kupno nieruchomości to proces wymagający wielu formalności. Jedną z nich jest spisanie aktu notarialnego u notariusza, który potwierdza prawomocność dokonanej transakcji. Nie jest to kwestia wyboru, ale warunek konieczny, który wymagany jest przez prawo polskie w momencie, kiedy nieruchomość zmienia właściciela. Co więcej, u notariusza nie tylko poświadczycie formalnie akt sprzedaży nieruchomości, ale spiszecie również umowę przedwstępną czy warunkową. Czym one są i co je charakteryzuje? O tym w dzisiejszym artykule.
Sprzedaż czy kupno mieszkania, domu lub działki to sytuacja, która spotka w życiu większość z nas przynajmniej raz. Każdy bowiem w końcu dojrzewa do momentu, w którym chciałby stworzyć swoją własną przystań. Dla wielu jest to jeden z głównych życiowych celów. Kiedy już uda nam się odłożyć odpowiednie fundusze i znaleźć idealną nieruchomości, która spełnia nasze oczekiwania, pozostaje sam proces finalizacji transakcji i tu pojawia się konieczności skorzystania z usług kancelarii notarialnej.
Notariusz przygotuje dla nas umowę przedwstępną, warunkową oraz ostateczną czyli tzw. przyrzeczoną. O ile tej pierwszej nie musimy sporządzać z jego pomocą (może ona przybrać formę cywilno-prawną), o tyle dwie pozostałe wymagają potwierdzenia przez notariusza. Do obowiązków prawnika należy w tym przypadku przygotowanie treści aktów, sprawdzenie danych osobowych obu stron, między którymi dochodzi do kupna/sprzedaży nieruchomości oraz zweryfikowanie czy zaangażowani posiadają wszelkie niezbędne do dokonania transakcji dokumenty. Dowiedzmy się teraz, jak wygląda proces podpisywania wszystkich wymienionych wcześniej przykładów umów.
Umowa przedwstępna
Choć spisanie umowy przedwstępnej u notariusza nie jest obowiązkowe, to z naszego doświadczenia wynika, że jednak warto to zrobić. Podpisując ten dokument w formie cywilno-prawnej, ryzykujemy bowiem, że jedna ze stron się z niej po prostu nie wywiąże i transakcja nie dojdzie do skutku. Co gorsza, bez poświadczenia notarialnego, taki dokument znacznie zmniejsza nasze możliwości dochodzenia swoich praw w sądzie.
Umowa przedwstępna potwierdzona notarialnie daje również gwarancję, że została sporządzona zgodnie z prawem i nie zawarto w niej klauzul niedozwolonych, które zdarza się zamieszczać zarówno sprzedającym, jak i kupującym. Część osób nie robi tego w złej wierze, wynika to głównie z nieznajomości prawa. Dlatego, kiedy nie jesteśmy pewni, co można zawrzeć w tego typu dokumencie, lepiej wybrać się do notariusza.
Umowa warunkowa
Mając już podpisaną umowę przedwstępną w formie aktu notarialnego, zyskujemy pewność, że transakcja dojdzie do skutku. Kolejnym koniecznym w niektórych przypadkach wymogiem może być podpisanie umowy warunkowej. To dokument, który trzeba stworzyć, kiedy sprzedaż lub kupno nieruchomości wymaga spełnienia przez jedną ze stron konkretnego warunku. Wówczas konieczne jest przygotowanie aktu notarialnego przez notariusza, w którym to dokumencie zostanie jasno określone jaki to warunek, jak zostanie spełniony i kiedy.
Najczęściej umowa warunkowa musi by podpisana, gdy występuje prawo pierwokupu nieruchomości na rzecz miasta lub gminy. Zdarza się to najczęściej, gdy nieruchomość znajduje się w obszarze rewitalizacji. Wówczas w umowie warunkowej będzie zapisane, że dom, mieszkanie lub działka może być kupione przez zainteresowanego, tylko wtedy, gdy miasto lub gmina nie skorzystają z przysługującego im prawa pierwokupu.
W takiej sytuacji to notariusz odpowiada za cały proces. To on składa wniosek do urzędu o chęć kupna danej nieruchomości i to on otrzymuje odpowiedź. Jeśli miasto czy gmina nie skorzysta z możliwości zakupu, wówczas można przejść do finalizacji transakcji, a co za tym idzie, stworzenia umowy przyrzeczonej.
Umowa przyrzeczona
Ostatnim etapem kupna/sprzedaży nieruchomości jest podpisanie umowy przyrzeczonej, inaczej zwanej ostateczną. To ona finalizuje całą transakcję i czyni ją prawomocną w świetle prawa. Umowa przyrzeczona zawiera następujące dane: termin przekazania nieruchomości, termin zapłaty oraz informację dotycząca tego, czy nieruchomość jest ewidencyjnie pusta.
W momencie tworzenia umowy przyrzeczonej w gabinecie notariusza muszą pojawić się obie zainteresowane strony. Na miejscu następuje odczytanie dokumentu, następnie prawnik sporządza odpisy umowy dla każdej ze stron. Sam oryginał aktu przechowywany jest przez kancelarię przez okres 10 lat. Po upływie tego czasu dokument zostaje umieszczony w archiwum sądowym.
Jak widać, notariusz jest niezbędny na wielu etapach sprzedaży/kupna nieruchomości. Dzięki jego usługom możemy być pewni, że cały proces przebiega zgodnie z prawem, a przygotowane przez niego dokumenty spełniają wszelkie wymogi prawne i zabezpieczają obie strony przed wszelkimi nieprawidłowościami. Ma to niebagatelne znaczenie, nikt bowiem nie chciałby zakupić mieszkania, domu czy działki, którego stan, po dokonaniu transakcji, odbiegałby od tego, na który umówiliśmy się ze sprzedającym. Jeśli zatem chcemy, aby wszystko przebiegło po naszej myśli, koniecznie skorzystajmy z usług doświadczonego notariusza.
